การดูแลผู้ป่วยตามบ้านหรือ “การดูแลสุขภาพที่บ้าน” เป็นการดูแลผู้ป่วยที่อาศัยอยู่ในบ้าน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดและสะดวกสบายในสภาพแวดล้อมที่คุ้นเคย ซึ่งมีขั้นตอนและวิธีการที่เฉพาะเจาะจง เช่น
1. การดูแลขั้นพื้นฐาน
- การทำความสะอาดร่างกาย เช่น ช่วยอาบน้ำ เช็ดตัว ทำความสะอาดแผล และดูแลความสะอาดโดยรวมของผู้ป่วย
- ช่วยในการทำกิจวัตรประจำวัน เช่น การกินข้าว การเดิน ช่วยย้ายที่นั่ง หรือจัดท่านั่งที่สะดวก
- การให้ยา ตรวจสอบและให้ยาให้ตรงเวลา รวมถึงคอยสังเกตผลข้างเคียงหรืออาการผิดปกติที่อาจเกิดจากการใช้ยา
2. การเฝ้าระวังอาการและติดตามสุขภาพ
- ตรวจเช็คสัญญาณชีพ เช่น อัตราการหายใจ ความดันโลหิต และระดับน้ำตาลในเลือด
- จดบันทึกอาการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น เช่น อาการปวด อาการหอบ หรืออาการเหนื่อย เพื่อแจ้งให้แพทย์ทราบเมื่อจำเป็น
- จัดการกับอาการฉุกเฉิน เช่น การปฐมพยาบาลเบื้องต้น และการติดต่อขอความช่วยเหลือกรณีฉุกเฉิน
3. การให้คำแนะนำและส่งเสริมสุขภาพจิต
- ให้คำปรึกษาและให้กำลังใจ คอยพูดคุย สร้างบรรยากาศที่ผ่อนคลาย เพื่อช่วยลดความเครียดและความกังวลของผู้ป่วย
- สร้างสภาพแวดล้อมที่เป็นบวก เช่น การเปิดเพลงที่ชอบ การจัดห้องให้ดูสะอาดและเป็นระเบียบ ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกสบายใจ
4. การดูแลโภชนาการและการควบคุมอาหาร
- เตรียมอาหารที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายและโรคของผู้ป่วย ควบคุมการบริโภคอาหาร เช่น อาหารที่มีไขมันต่ำ อาหารที่มีโปรตีนสูง หรืออาหารที่มีไฟเบอร์สูง
- ช่วยในการให้อาหารในกรณีที่ผู้ป่วยไม่สามารถกินเองได้
5. การให้คำแนะนำครอบครัวในการดูแล
- แนะนำวิธีการดูแลเบื้องต้นแก่สมาชิกครอบครัว เช่น การช่วยย้ายตัวผู้ป่วย การให้อาหาร การสังเกตอาการ และการเตรียมสิ่งของที่จำเป็นในการดูแล
- ให้ความรู้ในการจัดการอาการที่อาจเกิดขึ้นอย่างเร่งด่วน รวมถึงข้อมูลที่ช่วยให้ครอบครัวสามารถดูแลผู้ป่วยได้อย่างต่อเนื่อง
6. การจัดการความเหนื่อยล้าของผู้ดูแล
- การดูแลผู้ป่วยที่บ้านอาจทำให้ผู้ดูแลรู้สึกเหนื่อยล้าทั้งกายและใจ ควรจัดเวลาให้ผู้ดูแลมีเวลาพักผ่อน หรือการช่วยผลัดเวรดูแลระหว่างสมาชิกในครอบครัว เพื่อลดความเครียดที่สะสม
การดูแลผู้ป่วยที่บ้านเป็นส่วนสำคัญในการช่วยให้ผู้ป่วยมีสุขภาพที่ดีขึ้น และได้รับการดูแลที่ใกล้ชิดและมีคุณภาพ ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกผ่อนคลาย มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น และอยู่กับครอบครัวในบรรยากาศที่อบอุ่น